Onderstaand verhaal schreef ik voor BM (voorheen Broadcast Magazine). Hét mediavakblad van Nederland. Elke maand mag ik in de reeks ‘Point of view’ een bijdrage leveren aan dit prachtige tijdschrift. Deze column staat in BM 378; de uitgave van november 2018. Een abonnement op BM kan ik iedereen van harte aanbevelen.
De eerste keer...
Zet vijf cameramannen van middelbare leeftijd met een grote bak nasi in de foyer van een klein theater en je wordt al snel overladen met sterke verhalen. Zij hebben geen Fanta nodig om te komen tot anekdotes die zo onvoorstelbaar, fantastisch, fenomenaal, verbazingwekkend of wonderlijk zijn dat je ze wel mòèt geloven. De avonturen van een cameraman verzin je niet.
Zet vijf cameramannen van middelbare leeftijd met een grote bak nasi in de foyer van een klein theater en je wordt al snel overladen met sterke verhalen. Zij hebben geen Fanta nodig om te komen tot anekdotes die zo onvoorstelbaar, fantastisch, fenomenaal, verbazingwekkend of wonderlijk zijn dat je ze wel mòèt geloven. De avonturen van een cameraman verzin je niet.
Het wordt al snel een wedstrijdje verplassen. Baas boven baas. De een heeft het nog gekker meegemaakt dan de andere. Vaak zijn het stoere buitenlandverhalen, maar neem een willekeurig thema en je krijgt fabelachtige herinneringen op maat. Elke cameraman heeft wel een legendarisch poepverhaal, een uitzonderlijke flater, iets met enge dieren, hachelijke nachtelijke belevenissen, levensgevaarlijke capriolen, dure missers, ongeloofwaardige roddels en vreemde vogels op zijn repertoire.
Onlangs, in de Hanzehof te Zutphen, ging het over ‘de eerste keer’. Iedereen kon zich zijn vuurdoop nog levendig voor de geest halen en exact vertellen hoe spannend het was. We spraken over klamme handjes en samengeknepen billen. De allereerste live-uitzending, die eerste keer dat het rode lampje in de zoeker gaat branden terwijl je weet dat er duizenden mensen meekijken… Het is een ervaring om nooit te vergeten.
Mijn debuut is al bijna 25 jaar geleden, maar ook ik weet het nog precies. Soms moet ik harder nadenken over een klus van twee dagen geleden dan over mijn eerste kansen in Omroepland. Die kan ik me tot in detail herinneren. Ik weet nog alles van mijn eerste live-uitzending bij de lokale omroep in Geleen, van de eerste nieuwsdienst in de studio van AT5 en van die eerste keer dat ik voor Cinevideogroep bij Ajax achter het doel stond.
Het was een Canal+ wedstrijd met wel veertien camera’s. Mij was precies uitgelegd wat me te doen stond met Camera 7. De route van het veld naar de kleine studio in de gymzaal van de Arena had ik wel tien keer gelopen. Ik wist dat ik na afloop van de eerste helft niet meer dan twee minuten nodig had. In de rust, tijdens een korte commercialbreak, holde ik met de camera onder mijn arm door de catacomben. Alleen was ik in blinde paniek vergeten om op het veld de camerakabel in een verlenghaspel te prikken, waardoor mijn camera niets deed toen ik bezweet in de provisorische studio was aangekomen. Ik kende nog geen assistenten en durfde de collega’s die druk met het licht bezig waren niet te storen. Dus ben ik zelf snel terug gegaan. Ik weet zeker dat, zelfs na al die jaren, nog nooit iemand harder heeft gelopen in de Johan Cruijff Arena dan ik die avond.
Er zijn collega’s, waar ik toen enorm tegenop keek, die mij in het begin enorm hebben geholpen. Deze sympathieke cameramannen gaven gevraagd en ongevraagd praktische tips. Een paar van die weetjes gebruik ik nog wekelijks. Dan denk ik altijd aan de persoon die mij deze wijze les geleerd heeft of de plek waar ik voor het eerst van zo’n simpele truc hoorde.
Nu geef ik deze kennis weer graag door aan nieuwe jonge honden. Die zie ik nooit als concurrent. Als ze het vak van cameraman echt willen leren, dan komen ze er toch wel en juist wanneer je helpt blijven ze je levenslang dankbaar. Tenminste, dat heb ik met mijn belangrijkste leermeesters.
We kwamen tijdens de nasi in Zutphen ook niet zomaar op een gesprek over ‘onze eerste keer’. Aan tafel zat de getalenteerde Feline, die op deze dag haar debuut mocht maken tijdens een spectaculaire liveshow. Aan mij was gevraagd om een oogje in het zeil te houden, want haar camera stond naast de mijne. Ik heb natuurlijk alles uit de kast getrokken om deze leergierige dame te steunen waar mogelijk. Puur uit eigenbelang, want hoe leuk is het als zij zich over 25 jaar precies kan herinneren wie er, tijdens haar eerste live-uitzending, nog heeft geholpen met de juiste hoogte en balans van het statief.
Hehe, dit is best wel herkenbaar. In 2012 of 2011 werd de lokale omroep van Purmerend uitgenodigd mee te gaan met een van de schoolklassen die meededen aan het "Kinderen Maken Muziek" project van (toen nog) prinses Maxima (en ok, dat was dan weliswaar niet live, maar toch).
BeantwoordenVerwijderenDat was voor ons de eerste keer dat we met vaste cameraplekken, afgesproken tijden en controles te maken kregen.
Een eigen, degelijk videostatief hadden we toen nog niet, dus dat werd gehuurd, maar werd door de huurder (ik kon toen niet) niet gecontroleerd op juiste werking en (je voelt 'm al aankomen) zakte, toen we op de plek die de RVD ons had aangewezen om te mogen staan op trieste wijze in.
De cameraman die naast mij stond (volgens mij iemand die voor RTL ging draaien) zei al vrij snel dat dat mooi klote was, dat statief dat niet goed werkte, maar zei ook dat ze waarschijnlijk allemaal over het hek zouden gaan hangen als de prins en prinses straks binnen zouden zijn.
En inderdaad, had ik een werkend statief gehad had ik een mooi beeld gehad van de prins en prinses (en volgens mij een of meerdere van hun kinderen) die langsliepen en daarna vrij snel de schouder van een collega naast mij.
Ondanks dat ik van zowel een collega bij mijn vrijwilligerswerk als de cameraman die ook de tip van het niet gebruiken van het statief had gegeven de waarschuwing had gekregen dat "Ondanks dat het niet de koningin is, het Koningshuis altijd een gekkenhuis is met media" had ik de menselijke aardverschuiving die er optrad toen de RVD de hekken weghaalde totaal onderschat.
Toen ik eenmaal achter het rijtje cameramannen stond heb ik mijn camera maar zo hoog mogelijk boven mijn hoofd gehouden, want met mijn 1 meter 70 kwam ik anders ook niet heel erg ver.