geheim

Wat ik gisteren heb gedaan, daar mag ik niets over zeggen. Het enige wat ik wel durf te vertellen is dat het een interview betrof met een politicus. Een kamerlid. Die moest ergens op reageren en beloven dat hij Kamervragen zou stellen. Meer kan ik echt niet los laten. Anders hang ik. En er zijn mensen voor minder uit een vliegtuig boven de Atlantische Oceaan geflikkerd.

Ja, zo werkt dat in de journalistiek. Regelmatig wordt in het diepste geheim gewerkt aan een reportage. Stel je eens voor dat, na enorme inspanningen, een ander het nieuws eerder brengt of dat sappige details uitlekken. Dan zijn de rapen gaar.

Een goede primeur is sport voor journalisten. De vette scoop staat doorgaans garant voor een ongelofelijke kick en schouderklopjes van vakbroeders. Het is een beetje waar deze beroepsgroep voor leeft. Gedreven journalisten willen scoren en hun opdrachtgevers natuurlijk ook.

Maar het gaat niet altijd om de eer en glorie van de betreffende journalist. Soms is nieuws zo hot dat het licht ontvlambaar is. Dan moet je even zwijgen. Ook als je iemand op heterdaad probeert te betrappen of wanneer een slachtoffer niet de kans moet krijgen om zijn verdediging voor te bereiden.

Dus hebben veel verslaggevers geheime missies. Camera- en geluidsmensen zijn vaak onmisbaar en worden dus betrokken in het complot. Verwacht wordt dat zij betrouwbaar zijn. Te meer, omdat ze vandaag voor deze rubriek werken en morgen ingehuurd kunnen worden door de concurrent. De ene dag werken ze in opdracht van Shell, de volgende voor Greenpeace.

Zelf heb ik in het begin van mijn carrière één keer de mist in gegaan met het doorspelen van belangrijke informatie. Een vriend van mij had verteld dat hij voor RTL een hele avond bezig was geweest met het uitvogelen in welk hotel een nieuwe speler van Ajax verbleef. De volgende morgen kwam ik op de redactie van AT5 en daar waren vijf redacteuren bezig met dezelfde zoektocht. Terwijl ik dus precies wist waar die nieuwe aankoop was. Toen heb ik een verslaggever iets in zijn oor gefluisterd. Alleen op het moment dat ik het deed had ik al spijt als haren op mijn hoofd en dat waren er toen nog veel meer dan nu. Gelukkig was het onschuldig. Er stonden uiteindelijk nog veel meer cameraploegen op de stoep van het Holiday-Inn. Toch heb ik me voor eens en voor altijd voorgenomen om discreter met informatie om te springen.

Wat overigens niet wil zeggen dat ik sindsdien nooit meer in de knoei ben gekomen. Het is namelijk lang niet altijd duidelijk wanneer iets geheim is. De meest onschuldige afspraak kan allerlei dubbele bodems hebben en de communicatie hierover vanuit redacties en productie laat vaak te wensen over. Zo stond ik een tijdje geleden bij de ingang van de Tweede Kamer met een briefje waarop alleen maar stond dat we een afspraak hadden met Hero Brinkman. De portier vroeg voor wie we kwamen. In eerste instantie noemde ik netjes de naam van de actualiteitenrubriek en de betreffende verslaggever. Dat was niet voldoende. In al mijn onschuld zei ik dat we kwamen voor de heer Brinkman, in die dagen nog kamerlid voor de PVV. Gelijk werd er gebeld met de afdeling voorlichting van de PVV. Ondertussen nam ik contact op met mijn verslaggever en die ontplofte toen hij hoorde dat inmiddels alle alarmbellen bij de club van Wilders waren gaan rinkelen. Wij hadden kennelijk een geheime afspraak en daar mocht Geert niks van weten.

Nou mag je mij in deze misschien enige oenigheid verwijten, maar ik kom niet elke dag in de Tweede Kamer en had niet meer door gekregen dan één naam.

Redacteuren, verslaggevers en producers van nieuwsprogramma's kunnen wat dit betreft nooit duidelijk genoeg zijn. Helder communiceren en duidelijke afspraken maken. Het klinkt zo simpel, maar in de praktijk gaat het te vaak mis. Met mij mogen ze hierover telkens weer opnieuw contact opnemen en zeker niet alleen bij twijfel. Benoem het! Ook als het nog zo vanzelfsprekend lijkt.