waterton

Amsterdam. Op een prullenbak bij de uitgang van de Kalvertoren lag een boek. Ongelezen nieuw. Oranje van kleur, minstens 250 pagina's en met een zwartwit afbeelding op de voorkant. Niet bepaald een plaats om je boek te vergeten, maar wie gooit een nieuw boek weg?
Iemand was wellicht teleurgesteld na het lezen van de eerste pagina's. Raar verhaal.
Ik had de neiging om beter te kijken, het boek mee te nemen, maar misschien lag het juist hier om terug gevonden te worden door de rechtmatige eigenaar. Een verwarde lezer.
Mijn vriendin liep al door.

Bij de ingang van Scheltema op het Koningsplein werd alles duidelijk. Een man met rood aangelopen hoofd deelde oranje boeken uit. Aan zijn voeten lagen stapels en achter hem stonden nog een paar dozen. Iedereen die iets in de beroemde boekhandel had gekocht kreeg een exemplaar cadeau.
Zweetdruppels op het voorhoofd van de uitdeler en plekken onder zijn oksels waren een teken van slechte conditie. Hij had het uiterlijk van een man die zojuist uit de gevangenis was ontslagen. Nu zat zijn forse buik in een overhemd met verticale streepjes. Zijn haar was lang en leek ongewassen.
"Cadeau van uitgeverij Van Oorschot." Zei hij bij iedere overhandiging van een oranje pil. Het winkelend publiek nam de verrassing over het algemeen zonder vragen aan. Gratis, dus meenemen.
Verbaasd heb ik even staan kijken. Stiekem een foto gemaakt voor de weblog. Dit was geen medewerker van de winkel en ook niet zomaar een speciale WK-actie. Daarvoor was het boek te dik.
"Charles Waterton was de eerste natuurbeschermer van de moderne tijd." Zei de man toen ik vroeg waarom hij deze boeken weg gaf. "Een excentrieke man en ik heb dit altijd een geweldig boek gevonden. Ik heb het zelf laten vertalen en uitgegeven. Vijftien jaar geleden, maar het is zo goed als onverkocht gebleven. Al die tijd heb ik het stug in voorraad gehouden."
De uitgever sprak snel en gaf ondertussen zijn pinkstercadeaus weg aan voorbij lopende boodschappers.
"Uiteindelijk heb ik het met pijn in mijn hart aangeboden aan Greenpeace, Natuurmonumenten en zelfs Artis, maar niemand wilde het hebben. Niet gratis en zelfs niet met geld toe."
Ik nam de biografie van Charles Waterton aan en bekeek de voorkant.
"Er waren uiteindelijk twee mogelijkheden. De papierversnipperaar of deze actie."

Na een vriendelijk bedankt en de belofte dat ik het zou gaan lezen liepen we richting Leidsche Plein. Mijn nieuwe boek rook naar oud papier. Ik stopte het in de Timberland kledingzak en was toe aan een ijsje.