donderdag 20 december 2007

top shots

De Meern. Tom vraagt zich in een reactie op mijn verhaal over Peter af wat nou een typisch Rein-shot is. Ik moet hem teleur stellen; dat bestaat niet. Tenminste niet voor zover ík weet. Of het zou een tikkeltje scheef, net niet helemaal scherp, iets over- of onderbelicht en enigszins trillend moeten zijn.
Nu zonder dollen.
Ik zal in de loop der jaren wel een maniertje hebben ontwikkeld, maar van een geheel eigen stijl is volgens mij geen sprake. Dat kan ook niet in een tijd met zoveel cameramensen en als je voor zoveel totaal verschillende soorten programma's draait.
Ik kan wel uitleggen wat ik mooi vind, maar briljante shots draai ik zelden. De omstandigheden spelen namelijk een grote rol en die zijn nooit voor de volle 100% ideaal. Als het lekker gaat moet ik meestal toegeven dat het licht al goed was, de locatie visueel erg aantrekkelijk en het onderwerp fotogeniek. Dan is het nog de kunst om het te zien en in beelden te vangen, maar het ultieme shot is zelden alleen het werk van een cameraman.
Een goede cameraman is vooral constant en betrouwbaar. Hij maakt onder alle omstandigheden plaatjes voor een ruime voldoende. Dat is de kunst. Liever elke dag en 7 dan soms een 8 of zelfs een 9, maar ook af en toe een 3 afleveren.
Zelf zit ik momenteel in mijn statische fase. Ik vind statiefshots in veel gevallen beter werken dan zwalkende schouderopnamen. Tenzij er een goede reden is om van de schouder te draaien. Zeker in breedbeeld hebben goed gedraaide statiefshots, liefst telestand en met zo min mogelijk scherptediepte, al snel een filmisch karakter.
Wat dat betreft ben ik altijd op zoek naar shots met diepte. Liefst iets op de voorgrond, dan het onderwerp waar het over gaat en een zo onscherp mogelijke achtergrond waar het liefst nog iets in gebeurt. Lang leve de telelens! Ik heb niet veel op met groothoeklenzen. Die zijn voor de luie cameraman, voor noodsituaties, extreem kleine ruimten of voor effectshots. Maar daarover heb ik eerder al eens geschreven.

Tot slot wil Tom ook nog weten wat de kenmerken van de beste handheld cameramensen zijn. Nou om te beginnen is het prettig als de cameraman in staat is om het apparaat op zijn schouder een beetje stil te houden. Steady noemen we dat. Liefst met de horizon nog recht ook.
Het laatste is tegenwoordig niet zo eenvoudig, want zeker in breedbeeld zie je al gauw de horizon dansen en een scheef shot valt gelijk op. Wat dat betreft had Peter (waarover ik deze week schreef) het in zijn 4:3-tijdperk een stuk gemakkelijker.
Wat ik van Peter heb afgekeken is zijn lef om altijd met de standaardlens te draaien. Dus ook van de schouder en dat is iets wat lang niet alle cameramensen aandurven. Het is zeker in het begin even wennen -je moet harder werken om het steady en scherp te houden-, maar in mijn ogen is het veel mooier. Je bent namelijk af van de vertekening die een groothoeklens met zich mee brengt. En als je met de standaardlens van de schouder kan draaien lukt het met een wijdhoeklens zeker.

7 opmerkingen:

  1. Thanks Rein! Heel tof dat je dit allemaal uitlegt.

    Bij hoeveel milimeter begint een normaallens zo'n beetje? Is dat bij 8? Heb gister met een 4,5-lens mogen draaien. Die vertekening vind ik soms wel wat hebben... Het jammere van zo'n lens is dat iets al snel steady is en er bijna geen camerabeheersing bij komt kijken -- iets is al snel helemaal geweldig met een groothoeklens. Vooral als het kikvors is!

    Op hoeveel millimeter draai jij het liefst in het algemeen?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Het voordeel van 'n groothoeklens is dat je 'm niet op de wijdste hoek hoeft te gebruiken maar dat je gewoon een stukje kan inzoomen om de groothoekvertekening kwijt te raken... Heb je de wijdste hoek wel nodig, dan heb je 'm meteen bij de hand en hoef je niet eerst lens te wisselen... Ik heb vrijwel altijd met 'n 9x gewerkt (maar ik ben dan ook aardslui!) ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  3. 9x is toch juist hartstikke tele? Hmm...

    Kan iemand mij dit uitleggen, bij voorbaat dank! ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ik ben meer van de 17x lens. Die gebruik ik veel in de wijdste stand en als ik moet inzoomen kom ik verder dan collega's die de 9x er op geschroefd hebben.

    @tom: De 9x lens is een begrip in cameraland en dat is een wijdhoeklens. Tegenwoordig is het de 11x. Zo was 15x altijd de telelens. Dat is nu de 17x of de 21x. Bij ENG heet die lens niet voor niets 'standaard lens'. Bij handheld camera's van meer-camera is de 9x vaak standaard. Snappie?

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Wordt daar dus de maximale zoom mee bedoeld?

    Ik heb even een cursusje daarin nodig denk ik... Kan ik eens met je mee? :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Bij RTV Drenthe heb ik in de sets alleen maar 17x 7.7 Dit dwing cameramensen ook om loopjes met aandacht uit te voeren. Ik mag zelf graag de 4.5x meenemen voor de langere, mooi gesette, interviews. Ik houd ervan om veel in een shot te zien, een mooi ruim medium én daarachter een doorkijkje is wel erg lekker. De 11x zorgt er dan tvens voor dat ik nog een vette close kan maken, iets wat veel programmamakers niet altijd beseffen is dat je met een groothoek ook kan zoomen. Ze denken soms dat ze alleen wijde shots krijgen. Soms word een groothoek dan ook verkeerd gebruikt.
    Overigens ben ik nog steeds op zoek naar de ideale 1 camera- voetbalwedstrijdlens. De 17x mist nét dat beetje tele, en de 21x mist net het mooie wijde. Suggesties??

    BeantwoordenVerwijderen
  7. @Tom: 9x, 15x, 17x, 21x... Dat staat voor de, eh hoe zal ik het noemen... de "vermenigvuldigingsfactor" van het wijdste brandpunt. Stel, je hebt een 21x lens met als wijdste hoek 10mm, dan is de krapste hoek (compleet ingezoomd) dus 21x10mm=210mm. Maar het is onder cameramensen ook een begrip, je weet meteen wat je van de plank trekt als je een 9x of een 15x pakt!

    BeantwoordenVerwijderen

Ik wil reacties altijd eerst even lezen, voor ze op dit weblog worden geplaatst. Daarom kan het even duren voor een reactie wordt gepubliceerd. Ik plaats niet zomaar elke reactie. Het is mijn weblog, dus ik bepaal wat ik een goede reactie vind en wat niet. Als je het er niet mee eens bent, dan moet je lekker zelf een weblog beginnen.
Anonieme reacties zal ik extra kritisch bekijken.