junior

De stagiair is uit de mode. Tegenwoordig zoekt Omroepland massaal naar juniors. In de basis komt het op hetzelfde neer. Iemand met nog niet zo veel ervaring, maar boordevol ambitie, lekker hard laten werken voor weinig geld.
Op zichzelf is daar niets mis mee. Zelf ben ik ook ooit op de onderste trede van de ladder begonnen en heb daar mijn kansen gegrepen. De mensen die mij toen een duwtje in de rug gaven ben ik nog steeds dankbaar. Vandaar dat ik altijd zal proberen om jonge mensen te helpen waar mogelijk. Bovendien weet je in Omroepland nooit op welke positie iemand uiteindelijk terecht komt. Elke beginner kan binnen een paar jaar uitgroeien tot een groot regisseur of de nieuwe John de Mol. Je kan ze dus maar beter te vriend houden.
Waar ik moeite mee heb, dat zijn opdrachtgevers die denken dat ze goedkoop uit zijn als ze hun producties laten runnen door onervaren krachten. Productiehuizen die telkens weer een nieuw blik juniors (of stagiairs) opentrekken en vervolgens de ingehuurde cameraploegen en editors opzadelen met een overdosis onwetendheid.
Deze week hoorde ik nog een exemplarisch verhaal over een draaidag van zestien uur met twee ploegen, geen pauzes, niet eens tijd voor een broodje bij de pomp, twaalf disks van veertig minuten volgedraaid en dat allemaal voor een filmpje van acht minuten. De presentator bleef oneindig lang interviewen, omdat niemand durfde in te grijpen. Elke verplaatsing werd uitgebreid gefilmd ‘voor de continuïteit’ en na elke scheet werd er gekwoot. Aan het eind van deze belachelijk lange dag was iedereen over de rooie. De komende week zit iemand nog dagenlang te spotten en de montage loopt gegarandeerd uit. Die arme juniors konden er natuurlijk niet zo veel aan doen. Hun baasjes op kantoor waren namelijk drukker met het verzinnen van nieuwe bezuinigingsmaatregelen dan met het begeleiden van deze talenten of het inhuren van een ervaren producer en regisseur, die het hele project veel efficiënter hadden aangepakt. Goedkoop is duurkoop.
Er zijn hele volksstammen van ex-omroepmedewerkers, waar je niks meer van hoort, maar die allemaal op- of afgebrand zijn in te korte tijd. Zij die het wel overleven geloven dat het normaal is om op deze manier te werken. Met minimale bagage worden ze verder in het koude diepe geduwd. Iemand die net aan zijn of haar tweede contract begint is vanuit de opdrachtgever de meest ervaren persoon op de set. Die mogen we nog net geen senior noemen, omdat daar een prijskaartje aan hangt. Hij of zij moet wel weer de nieuwe stagiair begeleiden.
Ondertussen gebeuren er dingen die eigenlijk niet door de beugel kunnen, maar waar we mee weg komen tot het een keer goed mis gaat. Het nemen van de verantwoording is al lastig in onze onvoorspelbare en avontuurlijke wereld met allemaal huurlingen en mensen met kortlopende contracten, maar voor jonge krachten met weinig (levens)ervaring helemaal. Zij plaatsen gebeurtenissen niet altijd in het juiste perspectief of hebben voor zichzelf vaak nog niet helder wat gangbare waarden en normen zijn. Omdat niemand aan de bel durft te trekken worden de grenzen voortdurend opgerekt.
Cameraploegen die iets zeggen van een zeer omslachtige of niet ethische manier van werken, krijgen al gauw de indruk dat ze lastig zijn of niet gemotiveerd. Laat staan dat ze kunnen ingrijpen als ambitieuze beginners in hun enthousiasme echt te ver gaan. Zij kijken slechts even naar elkaar, schudden moedeloos het hoofd en gaan stoïcijns verder. Maar uiteindelijk breekt een keer het lijntje, is het lontje opgebrand of knallen de stoppen er uit. Dan zijn de rapen gaar. Alleen trekt de filmploeg meestal aan het kortste eind. De junior wordt senior, producer of uitvoerend producent en vergeet nooit meer de naam van een cameraman of geluidsman die eens op de set ontplofte.

Deze column, nummer 49 in de reeks Point of View, schreef ik voor BM. 

Hét mediavakblad van Nederland (BM361) is vanaf nu online, maar alleen toegankelijk voor abonnees. Voor slechts € 39,- kan je via BM+ losse artikelen lezen en andere premium content lezen. Site bezoekers kunnen sinds kort ook gebruik maken van Blendle. Ik adviseer iedereen een abonnement. Dan ontvang je ook een aantal keer per jaar het prachtige magazine in print.