veiligheid

Deze week is weer een nieuwe editie van het vakblad Broadcast Magazine verschenen. Met deze maand het tweede portret uit de reeks 'Van de vloer...'. Dit keer gaat het over 'de opnameleider' en dus heb ik niemand minder dan Tommy Byrne mogen interviewen. Wie dat verhaal wil lezen zal een abonnement moeten nemen en dat kan ik overigens iedereen van harte aanbevelen. Mijn column Point of View, over veiligheid tijdens het werk, kan je hier onder lezen:

Steeds vaker staat op het callsheet dat veiligheidsschoenen tijdens de klus verplicht zijn. Nou kan je in de basis niks tegen het gebruik van stalen neuzen hebben, maar ik word altijd een beetje recalcitrant van zulke voorschriften. Alsof ik niet zelf kan bepalen wat goed voor me is. Ondertussen wil ik weten hoeveel cameramensen de afgelopen jaren hun tenen hebben bezeerd tijdens het werk. En waarom moet ik wel zulke schoenen dragen, maar geen helm? Zullen we niet gelijk ook kniebeschermers, reflecterende kleding en werkhandschoenen aantrekken? Wat dacht je van een veiligheidsbril, gehoorbeschermers of een kogelvrij vest?

Cameraman is een avontuurlijk beroep. Elke zichzelf respecterende cameraman haalt regelmatig capriolen uit waarbij je aan veiligheidsschoenen alleen niet genoeg hebt. Onlangs zag ik nog beelden van een collega die met een parachute in De Kuip landde, wat een goed voorbeeld is van het cameramannen-motto: ‘Alles voor het shot!’

Cameramannen klimmen op gammele steigers of ze balanceren met hun dure apparaten op levensgevaarlijke keukenladdertjes. De ene dag filmen ze zittend in de open kofferbak van een rijdende auto en de andere dag hangen zij uit een helikopter. Dan staan ze bovenop een windmolen, als een wokkel gedraaid achterop de motor in een wielerkoers of ze zoeken de rand op van een hoog podium. Als het moet dalen zij af in illegale goudmijnen, maken opnamen in de leeuwenkooi van een bijna failliet circus of ze staan vooraan bij een mislukte pitstop. Om over de gevaren van cameraposities langs de lijn in voetbalstadions nog maar te zwijgen.

Een beetje cameraman doet zijn eigen stunts en we kennen allemaal voorbeelden van momenten waarop het maar nét goed ging. Daarom denken wij altijd goed na over de risico’s. Toch is de kans dat er iets mis gaat groter dan wanneer je op een kantoor de debiteurenadministratie verwerkt. Vandaar dat de premie van een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor cameramensen zo hoog is. Die kosten gaan overigens niet omlaag wanneer wij massaal investeren in veiligheidsschoenen.

De instructie om stalen neuzen te dragen komt niet van mensen die zich werkelijk bekommeren om de tenen van camera- en geluidsmensen. Dit gaat over aansprakelijkheid; over de angst voor claims. Het is een ‘verzekeringsmenerendingetje’ en daar heb ik moeite mee, want zodra opdrachtgevers zich verschuilen achter kleine lettertjes, terwijl wij onze nek (of voeten) uitsteken voor een mooi programma, voelt dat niet goed.

De Nederlandse televisie wordt een stuk saaier als cameramensen zich strikt aan de regels houden. Veel mooie shots kunnen dan niet meer gemaakt worden. Sommige programma’s komen helemaal in de knoei en in andere gevallen levert het budgettair problemen op.

Ik denk dat we beter op het callsheet kunnen schrijven dat ‘gezond verstand’ verplicht is. Uiteraard moeten we stevige schoenen dragen, maar het is onvermijdelijk dat we af en toe de grens opzoeken. Dit kan echter alleen wanneer degene die het risico loopt zich onvoorwaardelijk gesteund voelt door zijn of haar opdrachtgever en dat is nu helaas nog niet altijd het geval.

Omroepen, producenten en facilitaire bedrijven laten hun medewerkers geregeld barsten. Als iemand iets op zijn voet krijgt, tijdens het werk uitglijdt of per ongeluk op een boze medemens botst wordt snel gekeken of er nog iemand aansprakelijk gesteld kan worden. Ik vind dat je eerst de betreffende medewerker moet oprapen. Sla een arm om hem of haar heen en vergoed indien nodig de schade, want hoe vaak komt een ongeluk eigenlijk voor? Zelden. En hoe vaak nemen cameramensen risico’s voor een mooi programma? Dagelijks! Bedenk dus eerst hoeveel profijt we hebben van al die goedkope stuntmensen en begin niet te piepen als het een keer mis gaat.

Ik verheug me nu al op het callsheet met de tekst: ‘Kijk goed uit, maar weet dat je werkt voor een betrouwbare en loyale opdrachtgever.’