kruisgesprek

Hilversum. Een Nederlandse euthanasiedeskundige moest optreden in een Italiaanse talkshow. Het onderwerp van gesprek was de rel rond de uitspraken van de Italiaanse minister Carlo Giovanardi, die het Nederlandse beleid vergeleek met nazi-praktijken. De minister zat in de studio in Rome, de deskundige in een kille vergaderzaal van een snelweghotel bij Hilversum.

Deze vorm van deelnemen aan een studioprogramma heet een 'kruisgesprek'. De gesprekspartner op locatie ziet niets van het programma. Hij moet zich concentreren op de lens van een camera en kijkt in het zwarte gat. Als hij weer beelden terug zou krijgen is dat met een te grote vertraging en dat werkt verwarrend.
In zijn oor zit een heel klein koptelefoontje waarmee hij de uitzending kan volgen. Meestal komt dat geluid door een telefoonlijn en die verbinding is over het algemeen de zwakste schakel van een kruisgesprek. Als dat niet goed gaat ziet de kijker beelden van een verwarde correspondent of geïnterviewde, die voor een camera staat met zijn vinger in een oor en die niet reageert op vragen uit de studio.

De lijn met geluid uit Italië klonk als een volière op het oortje van de deskundige. Vooral ruis, gekraak en gepiep. Op de achtergrond stemmen die een Italiaanse driftigheid kregen en steeds harder gingen praten naar mate de discussie vorderde. Daar probeerde een Engels sprekende simultaanvertaler bovenuit te komen.
De tolk maakte in de haast vreemde zinsconstructies, waardoor de dokter in Nederland van zijn apropos raakte. Verwarrender was de stemverheffing en de intonatie van de tolk. Het leek alsof hij, door ook steeds harder en met opwinding in zijn stem te spreken, zich in het discussie mengde. (Mengelde is gezien de inhoud van het gesprek misschien een beter woord.)
Nederland kon Italië niet meer volgen. De dokter raakte de draad van het gesprek kwijt en een vraag aan hem kon hij niet verstaan. Nog meer chaos in het programma. Verschillende gasten waren al in het ontspoorde gesprek over de minister heen gevallen. Het leek op schreeuwen.
Tijdens een commercial break konden we het oortje van onze man vervangen door een koptelefoon die het plaatje niet mooier maakte, maar wel voor een betere communicatie zou zorgen.
De minister bleef bij zijn statement, al klopten de cijfers die hij gebruikte niet en probeerden zijn tegenstanders met zinvolle argumenten te komen. Ook onze deskundige kon niets veranderen aan de ongenuanceerde standpunten. Nederland bleef het land van nazi-praktijken.
Opeens was de uitzending afgelopen. De afdeling Nederland keek elkaar verbaasd aan. Onze man had niet veel kunnen toevoegen aan de verhitte discussie. Sommige types in Italië denken nog steeds dat zieke kindertjes in Nederland op gewetenloze wijze worden afgemaakt.

locatie Amsterdam, in Hilversum