eenmansploeg

Utrecht. De term ‘eenmansploeg’ wordt in Omroepland steeds vaker gebruikt. Taalkundig lijkt het mij niet helemaal correct, maar het dekt wel de lading. Eén persoon doet het werk van een heel team.
In de televisiewereld wordt eenmansploeg gebruikt om een cameraploeg zonder geluidsman aan te duiden. Niet te verwarren met de camjo (camerajournalist), die het helemaal in zijn eentje doet. Een eenmansploeg is een tussenvorm waarbij de cameraman in zijn uppie is en onderweg zijn verslaggever of regisseur treft. Dat is uiteraard goedkoper dan een ploeg met een cameraman en een geluidsman. Veel beslissers denken dat het gezien de moderne technieken ook makkelijk kan. Het gaat immers in de meeste gevallen goed en anders wordt er altijd wel een soort van oplossing gevonden.
Dit kan ook werken, zolang je maar nadenkt over het type klus waarop je de eenmansploeg inzet. Het besluit om de cameraploeg te halveren wordt snel genomen, maar over de consequenties denken sommige baasjes liever niet na. Jammer voor de geluidsman en vette pech voor zijn collega, de cameraman. Of andersom. Want uiteindelijk is het de zielige cameraman die vervolgens alles in zijn eentje moet redden.
Ik noem een voorbeeld. Nog niet zo lang geleden moest ik een sportwedstrijd filmen. Geluid was niet belangrijk, de geluidsman leek op het eerste gezicht overbodig. Tot ik met een auto vol spullen bij de sporthal aan kwam en ontdekte dat er geen parkeerplek in de buurt was. Alles in een keer meenemen was niet te doen en dus moest ik de peperdure camera, het statief, een monitor, lenzen, kabels en andere accessoires uitladen, ergens in een hoek droppen en de auto weg zetten. Daar stond voor een slordige € 70.000,- aan speelgoed. Een meneer van de hal beloofde een oogje in het zeil te houden, maar toen ik terug kwam was hij in geen velden of wegen te bekennen. Gelukkig stond alles er nog.
Ander voorbeeld. Een draaidag liep door omstandigheden hopeloos uit. Na veertien uur buffelen met een zware camera, de verantwoordelijkheid voor het geluid en alle apparatuur moest ik nog terug naar Hilversum. Doodop zat ik te knikkebollen achter het stuur. Normaal gesproken zou de geluidsman een stuk rijden, maar nu moest ik de auto even langs de kant van de weg zetten, anders was het vanzelf gebeurt met alle gevolgen van dien. Het dutje bij De Lucht heb ik uiteindelijk maar als werktijd gerekend.
Of nog een voorbeeld. Ze hebben bedacht dat het geluid voor een normale reportage opgenomen kan worden met een handmicrofoon of een simpel zendertje waarvan de ontvanger in de camera is ingebouwd, maar dan moet de cameraman naar een persconferentie of een gemeenteraadsvergadering. Opeens wordt het qua geluid een stuk complexer. Zeker als de geluidsinstallatie niet werkt of wanneer er een aantal mensen tegelijk gaan spreken. Of hoe los je een brom op als je ook al moet draaien?
Ik kan nog wel even door gaan. Natuurlijk zullen de geldwolven blijven zeggen dat het financiële gewin van deze simpele bezuiniging ruimschoots opweegt tegen de nadelen. Dat kan je ook makkelijk zeggen als je het niet hoeft op te lossen. Ik vind alles prima en begrijp best dat de wereld verandert, maar vind wel dat verslaggevers dan ook met lichtkisten en vaker met statieven moeten slepen. Het kan niet zo zijn dat nog meer interviews uit de schouder en zonder lampje worden gedraaid, omdat de sterreporter te lui is om even de handen uit de mouwen te steken.