statief

Utrecht. De verslaggevers en regisseurs in Omroepland zijn het in elk geval op één punt unaniem en roerend met elkaar eens: het statief van de cameraman is een onding! Er is maar een presentator die de driepoot (hij heeft het altijd over ‘de berenlul’) graag draagt. Anderen weten dat het tillen van het statief tot hun taak behoort, maar mopperen of protesteren graag over het gewicht en de onhandelbaarheid. Al die regisseurs, verslaggevers, commentatoren of presentatoren gebruiken dezelfde smoezen om er onderuit te komen.

Ik moet toegeven dat het ook een onhandig en soms levensgevaarlijk object is. Een beetje statief weegt negen kilo en is ingeklapt nog altijd minimaal 70 centimeter lang. Met name het verplaatsen over grote afstanden is een crime. De beste methode is op de schouder, als een soort bazooka, maar wie dat niet gewend is heeft de volgende dag blauwe plekken en/of een stijve nek.

Toch hoort het statief erbij. Een echte televisiemaker kan niet zonder, hoewel sommige nieuwsfilmers nog wel eens willen geloven dat ze ‘steady-as-a-rock’ zijn. Onzin natuurlijk. Er zijn cameramensen die behoorlijk strak uit de schouder kunnen draaien, maar niemand verslaat een goed statief. Wat dat betreft stoor ik me altijd mateloos altijd aan trillende journaalinterviews waarbij het statief op de achtergrond in beeld staat. Soms ligt daar zelfs de scherpte.

Een luie reporter wil ook nog wel eens roepen dat de driepoot overbodig is. Alsof hij dat bepaalt. Meestal is het omdat hij stomweg geen zin heeft om te sjouwen. ‘Haast’ is ook vaak zo’n slap excuus. Vervolgens staat de cameraman een statisch interview van een half uur uit de hand te draaien. Niet voor een documentaire, maar voor een nieuwsitem van twee minuten. Dat de cameraman er een hernia van krijgt en de laatste tien minuten totaal onbruikbaar zijn vanwege trillingen die je kan indelen op de schaal van Richter, daar wordt zelden over nagedacht.

Sommige verslaggevers kan je trouwens beter de camera dan het statief laten tillen. Die gasten denken dat een statief niet kapot kan, terwijl ze met een camera super voorzichtig zijn. Bovendien kan je als cameraman dan op je gemak die driepoot inklappen en hem overal mee naartoe nemen. Dat inklappen is namelijk een verhaal apart. Ik heb wel eens bedacht om het stiekem te filmen als een journalist staat te klooien met het statief. Voor de gemiddelde reporter of regisseur is dat namelijk hogere wiskunde, terwijl ze over het algemeen altijd alles beter weten.

Hierbij moet ik wel aantekenen dat ikzelf ook altijd ruzie heb met statieven die zijn voorzien van de zogenaamde ‘mid-level spreader’. Dat is een vinding die de poten bij elkaar moet houden en halverwege zit. De helft van de cameramensen vindt zo’n zwevende constructie super handig, velen zweren nog bij de ouderwetse ‘spin’ die onder aan de poten is bevestigd. Het voordeel van zo’n ding is dat de poten altijd even ver uit elkaar staan, ongeacht de hoogte waarop je de camera zet. Bij zo’n duurdere mid-level spreader komen de poten verder uit elkaar te staan naar mate je het statief hoger zet. Er zit een ingewikkelde draaiknop op die spreader waarmee je dat kan voorkomen, maar daar word ik dus gek van.

Het is wellicht een te technisch verhaal, maar ik wil alleen zeggen dat mijn voorkeur uit gaat naar statieven met een kruis onder aan de poten, waar je een schop tegen kan geven en dan klapt het in. Simpel en doeltreffend. Toch heb ik het al heel wat keren moeten uitleggen aan mensen met een gigantische algemene ontwikkeling en dan nog wisten ze het zo te doen dat die spin er onderuit floepte.

Veel televisiemakers haten het statief, omdat het zo onhandig is of omdat zij zo onhandig zijn. En toch is dat jammer. We zouden wel wat meer waardering mogen hebben voor de driepoot. Net als voor de zoomgrip, maar daar kom ik een andere keer op terug.

links de mid-level spreader, rechts de ouderwetse spin