lompe koe

We zijn vlak onder de Maasvlakte, in de duinen bij Oostvoorne. Een van de soortrijkste duingebieden in West-Europa. Voor VARA’s Vroege Vogels maken we een reportage over de invloed die alle naburige industrie heeft op de plantengroei in dit unieke natuurgebied. Het gaat vooral over twee kolencentrales die, hemelsbreed nog geen drie kilometer verderop, worden gebouwd.

Besluiten over die centrales van E.ON en Electrabel zijn volgens natuurbeschermers in strijd met de Natuurbeschermingswet. De Raad State heeft ze gelijk gegeven. Het onderzoek van de provincie naar de gevolgen voor de beschermde natuur is onvoldoende en moet worden overgedaan. Voorlopig mogen de centrales dus niet in gebruik genomen worden, omdat alle beetjes extra CO2 uitstoot in dit gebied van grote invloed kunnen zijn op de kwetsbare natuur in de omgeving.
Een plantendeskundige neemt presentatrice Janine Abbring mee om het uit te leggen. Wij lopen er met camera en geluid achteraan.

En die natuur is hier echt prachtig! Om te beginnen komen we langs spookbomen die volledig zijn kaalgevreten door rupsen van de stippelmot. Aan gesponnen draden hangen enorme nesten waarin de larven zich eerst verpoppen tot rups en dan tot vlinder. Het is een fenomeen dat ik niet eerder heb gezien. Bomen die een witte sluier van spinsel dragen en als je goed kijkt zie je dat het allemaal beweegt. Er zitten beestjes in die heel langzaam naar beneden zakken.

Verderop komen we in een uitgestrekt duingrasland, waar imposante Galloway runderen moeten voorkomen dat de vegetatie zich langzaam ontwikkelt tot bos. Alleen als dit gebied niet te dicht begroeid raakt kunnen unieke soorten overleven en blijft de variatie in plantengroei groot.

Onze deskundige legt het op bevlogen wijze uit. Hij geeft florales. Zo horen we verhalen over allerlei grassoorten en kleine plantjes. Hier en daar groeit iets dat met uitsterven wordt bedreigd. Zeker als die kolencentrales nog meer CO2 in dit gebied gaan uitstoten. Dan krijgen andere planten, zoals brandnetels, de overhand en zullen ze hele fijne soorten overwoekeren.

Tenminste, zo begrijp ik het. Tegelijkertijd ben ik druk met filmen en met achteruit lopen. Dat laatste is nog niet zo eenvoudig op de verschillende ondergronden in het glooiende landschap. Op het ene moment stap ik door mul zand, dan weer over hard gras en drie passen later zuigen zompige natte stukken aan mijn bergschoenen. Ondertussen ben ik natuurlijk als de dood dat ik met mijn volle gewicht op dat ene uiterst zeldzame bloemetje trap.

Janine en de deskundige bespreken het seksleven van een grasje. Ik dans er omheen met de camera. Diagrafmeren, scherpstellen, shot recht houden en voortdurend in het achterhoofd houden dat er in deze scène geknipt zal worden. Ik moet varieren in shots waar mogelijk.

Dan kijkt de Vroege Vogels presentatrice plotseling naar mij. Ze richt zich tot de camera en zegt: ‘Dat krijg je nou als je filmt in zo’n gebied. Dan gaat de cameraman precies daar staan waar het niet moet...’

Ik was er al bang voor.

Omdat Janine het recht in de lens tegen de kijker zegt stap ik niet gelijk aan de kant. In een reflex mik ik met de camera naar beneden. Ik draai in de richting van mijn voet, waar nu iedereen naar kijkt. En zo zie ik tot mijn grote schrik door mijn zoeker dat ik met mijn lompe poten midden in een verse, nog dampende koeienvlaai sta. Vol er in.