pech onderweg

Onderstaande column heb ik geschreven voor Broadcast Magazine. Hij is te lezen in het juni nummer. Ik vind het echter zo'n belangrijk onderwerp dat ik het verhaal ook wil delen met mensen die (nog) geen abonnement op dit prachtige vakblad hebben:

Michel Korndörffer heeft geluk gehad. Als de staalkabel, die het 45 meter hoge paasvuur in Espelo bij elkaar moest houden, net even eerder of later was losgeschoten had het heel anders kunnen aflopen. Nu zit hij thuis met een gebroken rugwervel. Waarschijnlijk komt de cameraman van TV Oost dit jaar niet meer in actie, maar volgens de dokter is de kans groot dat het uiteindelijk weer helemaal goed komt.

Na het ongeluk op paaszondag, ontstond er een hele discussie over de toedracht. Al snel deed het verhaal de ronde dat de onfortuinlijke collega zonder toestemming binnen de omheining was geklommen. Later bleek dat hij daarvoor wel degelijk permissie van de organisatie had, dat hij zich op grote afstand van het vuur bevond en door niemand is gewaarschuwd. Korndorffer heeft tijdens het filmen van het paasvuur geen enkel moment gedacht dat hij iets verkeerd deed. Of iets wat niet mocht.

Ik vind de schuldvraag niet interessant. Het is gebeurd. Niemand had dit kunnen voorzien. Niemand heeft er belang bij dat zoiets mis gaat. Zeker de betreffende cameraman niet.

Feit is dat cameramensen vaak in de vuurlinie staan. Daarvoor hoef je niet naar een oorlogsgebied en ook niet illegaal over een hek te klimmen. Om aansprekende beelden te maken staat een cameraman meestal vooraan en als er dan iets mis gaat is hij als eerste aan de beurt. Of het nou voetbalrellen betreft, een basketballer die zijn evenwicht verliest, een doorgeschoten stuntauto of de staalkabel van het paasvuur is. Wat op het ene moment 'poleposition' genoemd mag worden, kan twee tellen later de verkeerde plaats op het verkeerde moment zijn.

Een cameraman maakt nou eenmaal de mooiste filmpjes als hij zo nu en dan een verrassend standpunt inneemt. Hij zal telkens opnieuw afwegen of zijn positie veilig is, maar hij kan niet alles overzien. Elke dag opnieuw neemt de cameraman weloverwogen risico's. Als hij een hoog of juist laag shot wil maken, rijdend, achteruit lopend of als hij haastig ergens op af gaat. Het is een wezenlijk onderdeel van het vak. Hij staat op de rand van een podium, hangt uit een helikopter of achterop een motor, op het gladde voetbaltribunedak, of hij neemt plaats in het bakje van een hijskraan. In een kermisattractie, op een gebouw in aanbouw, in de pits of op een wankel steigertje.

Meestal gaat het goed. Zeg 999.999 van de 1.000.000 keer, maar het is niet vreemd dat het eens mis gaat. Hakken en spaanders. Mij stoort het dat in die spaarzame gevallen direct met vingertjes wordt gewezen en verschillende partijen zichzelf gelijk vrijpleiten uit angst voor schadeclaims.

Bij alle bedrijfsongevallen met cameramensen, waarvan ik in mijn carrière heb gehoord, deed de verzekering moeilijk. Wat er ook gebeurt. Filmen vanuit de bak van een shovel vind je natuurlijk nergens terug in een polis. Evenals een rotschop krijgen van een gestoorde PSV fan. Of de staalkabel van een paasvuur die tegen je rug knalt. Wat cameramensen doen is nooit glashelder.

Daarom dienen cameramensen ten alle tijden scherp en alert te zijn. Geluidsmensen, verslaggevers, producers en regisseurs zijn een extra paar ogen als de cameraman aan het werk is. Zij moeten ingrijpen indien noodzakelijk. We proberen op locatie de risico's zo veel mogelijk beperken. Nooit stoer doen om het stoer doen.

Ik wil vooral wijzen op het feit dat cameramensen deze risico's nemen in het belang van een programma. Als het eens op ongelukkige wijze mis gaat mogen omroepen, producenten en/of facilitaire bedrijven nooit kinderachtig zijn. Niet hoopvol naar een verzekeringsagent kijken en schouders ophalen als deze zich beroept op kleine lettertjes, maar goed voor de onfortuinlijke medewerker zorgen. Of hij nou freelance of in vaste dienst is.

Wanneer er eens in de zoveel jaar een cameraman pech heeft is het niet chic als we gelijk een oordeel klaar hebben. Niet 'ja maar-en' of 'eigen schuld dikke bult' roepen. Voor zo'n jongen of meisje moeten we opkomen.

Michel Korndörffer heeft pech gehad. Laten we lief voor hem zijn.