the queen's speech

Al de hele week hoop ik een collega te treffen die vol trots vertelt dat hij (of zij) degene was die de abdicatietoespraak van onze Koningin heeft mogen filmen. Ik heb namelijk een aantal prangende vragen over deze opname. Tot nu toe heb ik niemand getroffen die me meer kon vertellen over dit bijzondere filmpje. Ook Google helpt me niet verder.

Ik ben nieuwsgierig. Ik wil altijd weten hoe programma's tot stand komen. Zeker als het grote, belangrijke, unieke of legendarische producties betreft. Het liefst ben ik er zelf bij betrokken en sta ik met mijn neus vooraan, maar anders hoor ik graag alle details van collega's die er wel bij waren.

Zo wil ik in het geval van de speech van Beatrix dolgraag weten wie het gedraaid heeft, op welk moment de cameraman in kwestie benaderd is en door wie? Ik wil weten hoelang ze de tijd hebben gekregen om het shot te bepalen en het plaatje uit te lichten.

Is er nog geschoven met het bureau van de Koningin? Wie heeft het bloemstuk geregeld? Wat ligt daar links voor op tafel en wie heeft dat er in geschoven? Stond die rode lamp er al of is die van een ander tafeltje getrokken?

Ik kan me voorstellen dat het een heel gedoe was. Bij zulke opnamen lopen er altijd veel mensen omheen die geen verstand van zaken hebben, maar zich wel overal mee bemoeien. Het maakt niet uit of het de CEO van Shell betreft, de directeur van KLM of de hoogste baas van het land. Als die in beeld iets moeten vertellen regeert er vaak een bepaalde mate van angst. Met name bij voorlichters en andere figuren van de hofhouding. Dan kan opeens dit niet en kan dat niet. Dingen die normaal gesproken vanzelfsprekend zijn, die zijn op het hoofdkantoor, in de ivoren toren of op het paleis niet zo logisch. Daar zet je als cameraman niet zomaar de hele situatie naar je hand. Het wordt meestal een laf compromis. Zelden of nooit maak je het mooist denkbare plaatje.

Ik neem aan dat in dit specifieke geval alle betrokkenen voldoende historisch besef hadden om zich te realiseren dat ze bezig waren met een opname voor de eeuwigheid. Deze beelden worden in de toekomst tot in den treure uit het archief getrokken. Dan zou je denken dat ze er echt iets mooist van maken, maar volgens mij is dat niet helemaal gelukt. Ik ben benieuwd hoe dat zo gekomen is. Wie heeft uiteindelijk bepaald dat het zo moest?

De cameraman? De regisseur? Een RVD baas? Een hofdame of toch de Koningin zelf? Dat wil ik weten. Was Trix erbij toen de ploeg aan het opstellen was. Stond ze ongeduldig te wachten in een hoek van de kamer?

Het lijkt alsof iemand op het laatste moment vond dat de Koningin te klein in beeld zat en er iets ingezoomd is. Dat het daardoor komt dat alles half in beeld staat: de schemerlamp, de bloemen en het onthoofde portret van Willem III. Of hebben ze zelfs achteraf, digitaal iets ingezoomd?

Ik heb begrepen dat de NOS niet betrokken is bij deze opname. Ook niemand van RTL. Wel zou oud-NOS-regisseur Rudolf Spoor aanwezig zijn geweest. Misschien wel op verzoek van de Koningin zelf. Die twee kennen elkaar goed. Ik heb een paar cameramensen gepolst waarmee Spoor in het verleden veel gewerkt heeft, maar die weten van niets of zeggen dat ze van niets weten.

Ik kan me niet voorstellen dat er geen gerenommeerde cameraman is ingeschakeld. Ook zal er een geluidsman bij aanwezig zijn geweest. Wellicht een belichter, iemand voor de visagie en er was zeker iemand met een autocue. Dat is duidelijk.

Zou Spoor alle knopen hebben doorgehakt? Tijdens de installatie van het kabinet schijnt hij degene te zijn geweest die regelde dat het nog eens over moest. De Koningin gaf toen narrig aan dat ze niet van toneelstukjes hield.

Wellicht ook dat het daarom dit keer niet over kon toen bleek dat het beeld niet helemaal in orde was. Want ergens is iets mis gegaan met de belichting van de abdicatiespeech. Het uiteindelijke beeld ziet er uit als een ansichtkaart uit de jaren zestig. Alsof iemand heeft zitten spelen met zijn Instagram-Appje. Het is flets en de kleur is een beetje sepia. Het lijkt er op dat het shot te donker is opgenomen en het in de haast een beetje is opgetrokken door iemand met te weinig verstand van kleurcorrectie. Of was het de autocue waar licht op viel en die de zweem veroorzaakte?

Ook dit weet ik niet zeker. Misschien was het wel de bedoeling zo. En dus wil ik dolgraag iemand spreken die er bij was. Uit pure nieuwsgierigheid.