fruitvlieg

Daar zit je dan! Nijmeegs fruitvliegje, genietend van gist en suiker, in een glazen laboratoriumpotje van het Radboud UMC. Samen met een paar honderd vriendjes wacht je op een medisch experiment waarmee je misschien de mensheid kan redden. Je bent immers niet alleen fruitvlieg, drie tot vier millimeter groot, maar ook proefkonijn. Gekweekt (of gefokt) voor de wetenschap. Feitelijk een proefdier, maar volgens de letter van de wet ben je geen dier en dus kunnen de onderzoekers met je doen wat ze willen.

Het zal jou tijd wel duren. Denk je…

Dan steekt iemand in een witte jas een dun buisje langs het schuim dat als deksel van je potje fungeert. Er komt een flinke puf CO2 uit. Daar houden jij en je vriendjes niet van. Je raakt gelijk versuft. Al snel donderen de eerste collega fruitvliegjes van boven naar beneden. Die hebben de kracht niet meer om ondersteboven tegen het plafond te lopen. Binnen de minuut ben je hartstikke koekwaus en val je pardoes om. Gaat het medisch experiment dan nu beginnen?

Nee!

Beste Drosophilidae Melanogaster (zo heet een fruitvlieg officieel), je bent een van de verkorenen die een glansrol mogen spelen in een heus tv programma: Je komt in Het Klokhuis! Fifteen minutes of fame. Niet gek, ook al wordt het pas uitgezonden als jij al lang in de fruitvliegenhemel bent. Zelfs als je de opnamen vandaag overleeft, dan haal je bij lange na de première van deze reportage op de nationale televisie niet. Fruitvliegjes worden niet veel ouder dan een maand, dus je achter-, achter-, achter-, achterkleinkinderen kunnen het misschien over een half jaar, vanaf hun fruitmand, zien. Mits ze weten te ontsnappen uit dit laboratorium, want alles zit hier potdicht.

Maar goed, tv opnamen. We drukken de camera dicht tegen het Petri schaaltje, waarin we je even hebben neergelegd. Zo kunnen we jou extreem close in beeld nemen en dat willen we. Jij bent nog steeds verdoofd. Stoned van de koolstofdioxide.

Zodra je dadelijk langzaam bijkomt worden je rode ogen gelijk verblind door felle filmlampen die op je zijn gericht. Wij hebben dat licht keihard nodig, omdat de scherptediepte flinterdun is. Dat komt door de drie voorzetlenzen die we gebruiken om ver in te zoomen en vervolgens scherp te stellen op iets wat zo dichtbij is. Als ik focus op je slapende koppie, dan is je buikje al niet meer scherp. Anderhalve millimeter. Het luistert nauw. Daarom moest jij ook onder narcose. Anders zou je veel te snel bewegen en kan ik je niet met de camera volgen. Elke kleine ademhaling levert bij zulke opstellingen al trillingen in het beeld op, die niet op de schaal van Richter passen.

De macro-voorzetlenzen die we gebruiken zijn misschien wel vijfentwintig jaar oud. Dat is misschien leuk om even te vertellen nu jij nog even je roes ligt uit te slapen. Er staat nog ‘N.O.B. Fieldproduction’ ingegraveerd en dat bedrijf bestaat onder die naam al lang niet meer. Het is, voor zover ik weet, het enige setje macrolenzen in Hilversum dat je kan gebruiken op een professionele camera, maar helemaal High-Definition is het niet. Het zijn losse lenzen, die je op elkaar kan schroeven. Ik gebruik ze hooguit één keer per jaar, maar het is wel al zo lang ik dit werk doe hetzelfde setje.

Afijn.

Je komt bij. Uitgerekend nu zit er een ei dwars. Dat had onze onderzoekster dus goed gezien. Als je gelijk even wil persen, dan filmen wij zo close mogelijk hoe jij een ei legt. Ik heb gelezen dat jij er in twee weken tijd zo’n vier- tot achthonderd kan leggen, dus dit ene ei moet -afgezien van de verdoving- geen groot probleem zijn. Kom op nou! We hebben geen uren de tijd. Camera loopt!

Niet?

Nou dan zoeken we wel een andere kandidaat. Versufte vrouwtjes genoeg.

Wat de tv opnamen betreft ben je klaar. Je mag weer terug in je vertrouwde potje. Ga maar lekker in alle rust je fruitvliegeitjes leggen, dat heb je wel verdiend. Alleen kan ik nu niet beloven dat je de rest van je leven bent vrijgesteld van verdere experimenten. Wat een televisie-carrière betreft kan ik wél helder zijn: Je was een eendagsvlieg!

Blogs die ik eerder over 'werken met de macrolenzen' schreef zijn: 
Vertigo-Moulinsiana
Mierenneuken  
De Natuurfilmer