achteraf... (is het mooi wonen)

Mijn nieuwsdienst bij AT5 liep op zijn eind. Ik zat te wachten tot ik eindelijk naar onze stamkroeg mocht en hoefde alleen nog het statief uit de auto te halen, maar toen kwam Kika binnen. We moesten als de sodemieter naar Amsterdam-Noord. Onderweg zou ze me uitleggen wat we gingen doen.

In de kleine witte Mazda121 kreeg ik te horen dat de redactie was gebeld door de politie. Een boze, verwarde man eiste een interview op de Amsterdamse zender. Het ging over echtscheiding en schulden. Nu hij zijn huis werd uitgezet, dreigde hij de boel op te blazen. Maar eerst wilde hij zijn verhaal doen.

De hele buurt was afgezet. Er was veel politie op de been. Ik zag brandweerwagens en een ambulance. Het dreigement werd serieus genomen. Toch durfde de politie het aan om een cameraman en verslaggeefster naar binnen te sturen, nadat we duidelijke instructies hadden gekregen. Zo moest ik de man aan de eetkamertafel positioneren, met zijn rug naar het raam. Camera-technisch een buitengewoon onhandige keuze, maar alleen zo kon de politie ongezien het huis doorzoeken. Wij waren een afleidingsmanoeuvre.

Ik geloof dat er niet veel tijd was om me af te vragen of ik dit wel wilde. Wat kon er gebeuren als de man om een of andere reden opeens door het lint zou gaan? Of als die bom per ongeluk te vroeg ontplofte?

Het was haast en vliegwerk. Meneer wachtte op ons. Dus liepen we door het kleine voortuintje naar het eenvoudige rijtjeshuis en drukte Kika op de bel. Een nerveuze man deed open. Of hij koffie voor ons inschonk weet ik niet meer. Het is zeker twintig jaar geleden. Ik zette de man op de afgesproken plek en Kika deed een kort voorgesprek, terwijl ik mijn camera installeerde. Door het raam zag ik agenten rond het huis lopen.

Het was een triest verhaal. Alles wat mis kon gaan was mis gegaan, in het leven van deze man. Hij had niets te verliezen. Vrouw kwijt, kinderen mocht hij niet meer zien, geen geld meer om het huis te betalen en volgens mij was hij ook zijn baan kwijt. Het was veel te veel voor een kort item in het AT5 Nieuws, maar we namen het allemaal op. Ook om de politie meer tijd te geven. Inmiddels waren een paar agenten naar binnen geslopen. Zij doorzochten het halletje en de bovenverdieping.

Na een klein half uur stonden we weer buiten. De politie bedankte ons vriendelijk. Niemand die iets zei over het mogelijke risico dat we hadden gelopen. Tijdens een interview met de woordvoerder van de politie bleek dat ze nog geen bom hadden gevonden.

Even later verzamelde zich een arrestatieteam in de straat. Wij stonden net buiten het zicht opgesteld, maar konden prima volgen hoe zwaar bewapende agenten met een stormram de deur forceerden, naar binnen renden en de man in een paar tellen overmeesterden. Waarschijnlijk was het makkelijker geweest als ze gewoon hadden aangebeld, maar de gebruikte methode was minsten even effectief en beter voor ons filmpje. Geboeid en met een zak over het hoofd werd de man afgevoerd. Hoe het met hem is afgelopen heb ik nooit meer gehoord. Een bom is in ieder geval niet gevonden.

Hier moest ik aan denken toen ik een onlangs sprak met een ervaringsdeskundige op het gebied van psychische aandoeningen. Deze jongen was ook ooit in verwarde toestand gefilmd door een camera van de Amsterdamse zender en vertelde hoe erg hij het vond dat die beelden waren uitgezonden. Zo kon het gebeuren dat ik twinig jaar later alsnog een hele berg vragen kreeg bij een onderwerp waaraan ik had meegewerkt. Hadden wij die man tegen zichzelf kunnen of zelfs moeten beschermen? Hadden we wel moeten meewerken aan het plan van de politie? Was dit nieuws en journalistiek verantwoord? Hadden we dit onderwerp uberhaupt moeten uitzenden? Hadden we… ?