papadag

In de facilitaire wereld en met name onder freelancers houden weinig mannen een vaste dag in de week vrij voor vrouw en kinderen. ZZPers moeten immers flexibel zijn. Altijd meeveren met de grillige wensen van hun opdrachtgevers. Vierentwintig uur per dag, zeven dagen in de week. Dit jaar 366 dagen. Wie in Omroepland optimaal wil functioneren moet een thuisfront hebben dat alle klappen kan opvangen. Dat is tenminste de gedachte.
Ik doe het anders. Elke dinsdag heb ik ‘papadag’. Een jeukterm, die je tegenwoordig eigenlijk niet meer mag gebruiken, maar het dekt wel de lading. Eerlijk gezegd is mijn papadag een erfenis uit de tijd dat ik nog in vaste dienst was, ontstaan uit pure noodzaak, maar inmiddels is het een weloverwogen keuze. Ik sta er voor tweehonderd procent achter. Die dinsdag is heilig. Hooguit één of twee keer per jaar maakt deze trotse huisvader een uitzondering, maar alleen als het thuis gemakkelijk te organiseren is.
Hierin ben ik vrij uniek. Ik ken nauwelijks freelancers die het aandurven. De meeste collega’s beweren dat ze het niet kunnen of willen. Klanten vinden zo’n vaste vrije dag namelijk lastig of gek. Planners, regisseurs en verslaggevers waar ik veel mee werk kunnen er niet aan wennen dat ik nooit beschikbaar ben op dinsdag. Te vaak worden er (onschuldige) grapjes gemaakt over mijn papadag. Ook door vrouwelijke opdrachtgevers en zelfs door moeders. Je kan dus niet rekenen op veel begrip, ook al zijn we van mening dat het wereldje waarin we werken zo ruimdenkend is.
Een vaste vrije dag kost geld. Soms is het frustrerend dat je uitgerekend voor die dag twee of drie keer wordt aangevraagd en voor de dagen waarop je wèl beschikbaar bent niks krijgt aangeboden. Langlopende klussen draaien is nagenoeg onmogelijk. Ook een vast programma zit er bijna niet meer in, want er zijn maar weinig klanten die hun planning afstemmen op de agenda van een cameraman. Onze business hangt immers aan elkaar van vage opties, last minute annuleringen en het wijzigen van wijzigingen. Een freelancer wordt geacht dag en nacht beschikbaar te zijn.
De eerste vijftien jaar van mijn carrière was dat ook zo en dat heeft me ver gebracht. Ik heb de hele wereld rond gevlogen en de mooiste klussen gedraaid. Nu is dat anders. Geen klus, klant of project is belangrijker dan mijn gezin, maar als ik dat zeg ben ik heus niet ontrouw aan mijn opdrachtgevers. Slechts één dag in de week waarop we thuis afspraken kunnen maken, mijn vrouw haar eigen plan mag trekken, ik alle tijd heb voor de kinderen en we eindelijk eens samen kunnen eten, dat is toch niet zo gek? Is die ene dag teveel gevraagd? Nee, natuurlijk niet.
Het is juist een vrijheid die ik me als zelfstandig ondernemer kan permitteren. Het was vooral een knop die ik in mijn eigen hoofd moest omzetten. Ik heb me er bij neer gelegd dat ik niet meer alle uitdagingen met beide handen kan aangrijpen. Ook kom ik niet meer zo vaak in het buitenland en verkoop ik vaker ‘nee’, maar dat doet niks af aan mijn inzet op de dagen waarop ik wèl werk. Sterker nog: zo’n papadag is een rustpunt in de week. Voor mijn vrouw, voor de kinderen en mij geeft het energie. Na die dag vind ik het heerlijk om weer te mogen werken. Het bevalt mij al negen jaar erg goed.
Dus collega’s, niet te moeilijk denken. Het kan best! Door het invoeren van een vaste papadag kan je als freelancer ook laten zien dat je ballen hebt.

Deze column schreef ik voor het aprilnummer van Broadcast Magazine. Hét mediavakblad. Daarin staat deze maand ook een lang interview dat ik maakte met collega Carrien Dijkstra.  Een abonnement op deze mooie glossy vol wetenswaardigheden kan ik iedereen aanraden.