prijsafspraken

Ergens in het begin van deze eeuw heeft, in een hotel langs de A27, een uiterst geheime vergadering plaatsgevonden tussen de directeuren van verschillende facilitaire bedrijven. Het ging over een aanbesteding van meer dan honderd ENG dagen. De partijen aan tafel waren het zat om telkens door opdrachtgevers tegen elkaar uitgespeeld te worden en besloten om iets te doen wat hoogst ongebruikelijk en zelfs illegaal was. Ze maakten daar in Meerkerk stiekem prijsafspraken met elkaar. Er werd een minimum bedrag voor apparatuur bepaald en een tarief voor de camera- en geluidsmensen. Niemand zou onder de afgesproken bodemprijzen zakken met zijn offerte. Zo kon het alleen nog gaan over kwaliteit en de te leveren service. Tenminste, dat dachten ze. Al op de weg terug naar Hilversum greep een van de aanwezigen zijn Nokia om de producent een aanbod te doen dat ver onder de afgesproken tarieven lag. Een paar weken later tekende zijn firma het contract en hadden de andere partijen het nakijken. Moord en brand schreeuwen konden ze niet, want die prijsafspraken waren officieel natuurlijk nooit gemaakt. 

Inmiddels is deze zaak waarschijnlijk wel verjaard en de boosdoener is al lang failliet, maar ik moest aan dit verhaal denken toen ik een paar maanden geleden in dit blad las dat de managers van onze twee grootste facilitaire bedrijven meer zouden willen samenwerken. Tijdens de Broadcast Media Society schijnen de heren Delwel van United en Van Vegten van NEP eensgezind gezegd te hebben dat het niet helpt als hun facilitaire bedrijven tegen elkaar worden uitgespeeld om de laagste offerte. Partijen zouden elkaar meer moeten vinden op basis van gezonde marktverhoudingen. Samenwerking in de sector leidt tot betere resultaten voor ons allemaal.  

Ik ben het daar roerend mee eens, want het zijn uiteindelijk ook de mensen op de werkvloer die nu telkens weer een deel van de rekening gepresenteerd krijgen. Salarissen kunnen nooit omhoog en freelancetarieven staan altijd onder druk. Moordende concurrentie helpt inderdaad niet. 

Toch vrees ik dat het maken van afspraken een utopie is. Ik geloof er niks van dat NEP en United echt kunnen of willen samenwerken. Die mooie woorden waren voor de bühne. De facilitaire markt zal de komende jaren alleen maar harder worden. Producenten en omroepen spinnen op korte termijn garen bij stuntprijzen en een keiharde strijd tussen de verschillende firma’s, maar op de langere termijn zijn er geen winnaars. Middelgrote bedrijven sneuvelen of worden overgenomen. We houden een paar hele grote (buitenlandse) partijen over, waarvan de meeste opdrachtgevers afhankelijk zullen zijn dankzij grote datacenters en technieken die je niet meer zomaar kan loskoppelen. Of dat een goede ontwikkeling is, weet ik niet. We zullen zien.

Toch zou het wel mooi zijn als de grote bazen van alle facilitaire bedrijven weer eens op een open en eerlijke manier met elkaar van gedachten wisselen over gezondere marktverhoudingen, een eerlijker speelveld en betere resultaten voor ons allemaal. Hoe mooi zou het zijn als er eindelijk toch eens een branche CAO voor vaste medewerkers komt. Ik word helemaal gek van geluk als er goede afspraken komen over serieuze dagprijzen voor freelancers en als we niet meer morrelen aan een overurentoeslag die eigenlijk voor iedereen in ons wereldje 150% zou moeten zijn. Dat bij elkaar zou een aardige basis kunnen zijn voor gezondere marktverhoudingen. Pas als we allemaal stoppen met elkaar naar de bodem van de put te beconcurreren krijgen we een eerlijker speelveld. 

Dus mannen, terug naar historische grond! Ergens langs de A27 bij Meerkerk. En o wee als iemand na afloop naar zijn Nokia grijpt… 

Deze column schreef ik in de reeks Point of View voor Broadcast Magazine en is geplaatst in BM385, het novembernummer van 2019. Een abonnement op hét mediavakblad van Nederland kan ik van harte aanbevelen. Deze mooie glossy staat iedere keer weer vol wetenswaardigheden over Omroepland.