opfriscursus postproductie

‘Wat kost een rode auto?’ Deze vraag is blijkbaar een interessant uitgangspunt voor een goed gesprek over postproductie. Willem Jansen en Jannes Drop stelden hem aan een groep van ongeveer vijftien producers die rond een lange tafel zaten. De mannen achter het mediabedrijf Nextedit waren oorspronkelijk video-editor, maar inmiddels zijn het regisseurs die ook zelf monteren. Zij maken tv-programma’s voor de meest uiteenlopende opdrachtgevers. In hun fijne bedrijfspand hebben ze verschillende werkplekken ingericht, waar ze elke videoproductie helemaal kunnen nabewerken. Om hun eigen werk nog leuker te maken hebben ze de opfriscursus ‘postproductie voor producers’ bedacht, waarin ze klanten en potentiele opdrachtgevers -geheel vrijblijvend- uitleggen wat er tegenwoordig allemaal komt kijken bij het plannen en organiseren van de postproductie. 

Je zou denken dat we het allemaal wel weten, maar dat blijkt een misverstand. Veel producers (maar ook regisseurs, cameramensen en geluidsmensen) hebben op het gebied van nabewerking de klok horen luiden, weten ongeveer hoe het zit, maar ze maken toch nog veel dure inschattingsfouten. Missers die dan in de montage opgelost moeten worden en dat is een deel van het werk waar editors over het algemeen niet vrolijk van worden. Het leven van veel editors kan je aangenamer maken door het hele proces aan de voorkant goed te organiseren. Dan hoeven zij niet eerst allerlei gekkigheid uit te halen, voor ze met het geschoten materiaal aan de slag kunnen. Daarnaast zijn de veranderingen op technisch vlak de afgelopen jaren amper bij te houden en er wordt hier en daar ook nog wel eens onzin verkocht in Omroepland. Vandaar deze workshop of opfriscursus.

Ik was super blij dat ik van Jannes en Willem mocht aanschuiven om te luisteren naar hun verhaal. Als cameraman was ik een beetje een vreemde eend in de bijt tussen al die producers en producenten, maar al snel bleek dat zo’n ochtend ook voor camera- en geluidsmensen super nuttig kan zijn. Het is altijd goed om, even helemaal los van een drukke productie, naar elkaar te luisteren en met elkaar te spreken over de verschillende vakgebieden, die elkaar zo hard nodig hebben bij het maken van mooie programma’s.

Ik kan niet alle praktische tips, handige weetjes en basiskennis met jullie delen, maar het ging over workflows, de verschillende editsystemen met ieder hun voor- en nadelen, de opslag van het materiaal en het op de juiste manier maken van een back-up. Ook kwamen de verschillende opnamenormen voorbij, kleurcorrectie en audionabewerking. Allemaal factoren waar je al rekening mee moet houden als je een programma bedenkt, gaat begroten en plannen. Dat het handig is om een editor al in een heel vroeg stadium te betrekken bij je productie, zodat je niet in een latere fase geconfronteerd wordt met onaangename verrassingen. 

Blijkbaar krijgen editors heel vaak de vraag: ‘Wat kost het monteren van een programma van een half uur?’ Een vraag die net zo gek is als de vraag: ‘Wat kost een rode auto?’ Want wil je een Ferrari of een Fiat Panda? Ook voor de kosten van postproductie zijn er veel factoren die een rol spelen. Hoeveel materiaal is er geschoten? Wat is de norm? Hoeveel lassen, effecten, titels en graphics moeten er nog worden toegevoegd? Hoe vaak zal de eindredacteur een hermontage laten maken? Is het de bedoeling dat er kleur gecorrigeerd wordt en wat is het plan met de audionabewerking? Kortom: Wil je een luxe programma maken of snel een paar beelden achter elkaar hakken?

Het was een leerzame ochtend. Ik heb toch weer een aantal dingen gehoord die ik nog niet wist en ook zaken waarvan ik dacht dat het net even anders zat. Zo is er uitvoerig gesproken over de discipline die nodig is als je met meer camera’s tegelijk gaat opnemen. Kleine slordigheden bij het gelijk leggen van camera’s of het niet op het zelfde moment starten en stoppen van de opname kunnen grote gevolgen hebben in de nabewerking. 

Jannes en Willem hebben me geïnspireerd met hun bevlogen verhaal. Het was een goede update van mijn kennis over postproductie. Ik zou ze willen oproepen om zo’n bijeenkomst ook eens specifiek voor camera- en geluidsmensen te organiseren. Het kan namelijk nooit kwaad om inzichten met elkaar te delen.