uitvaartverzorger

Patrick zat bij mij op school en we waren allebei vrijwilliger bij de lokale omroep. Elke zaterdagavond gingen we stappen. Ik moet gelijk denken aan die ene keer waarop wij deden alsof we cognac dronken, maar appelsap in de glazen kregen. Behalve Patrick. Hij wilde ons bijhouden en was binnen het uur stomdronken.
Met mijn emigratie naar het noorden ben ik hem uit het oog verloren. Het contact is verwaterd. Waarschijnlijk hebben we elkaar acht of negen jaar niet of nauwelijks gesproken. Tot hij een paar weken geleden opeens mailde. Hij had mijn weblog ontdekt en vond het tijd om weer eens iets van zich te laten horen.
Natuurlijk reageerde ik gelijk. Ik ben altijd nieuwsgierig genoeg om te willen weten wat er van oude vrienden terecht is gekomen. Ik dacht dat hij nog bij Ikea werkte, maar inmiddels heeft hij ook een carrière bij de MediaMarkt achter de rug. Op het moment van mailen zat hij 'in between jobs' en op mijn vraag wat hij ging doen was zijn antwoord dat hij uitvaartverzorger wilde worden.
Dat vond ik een tikkeltje vreemd. Welke jonge kerel wil dat werk doen en waarom? Ik vroeg het en kreeg van Patrick een open en eerlijk antwoord. Vervolgens hebben we afgesproken dat hij me op de hoogte zou houden.
Deze week ontving ik een uitgebreide mail met het verhaal van zijn eerste ervaringen in de uitvaartbranche. Ik was diep onder de indruk en heb mijn oude schoolvriend gevraagd of ik deze tekst op mijn weblog mocht plaatsen. Dat vond hij prima.
Dus bij deze:

Ik merk dat ongeacht de vaak heftige emoties aan de overkant van de tafel, dit ook gewoon werk is en geleerd kan worden. Je gaat niet mee in de emotie.

De eerste week heb ik meegeholpen in het mortuarium, een ijskast zo groot als in mijn vaders keuken en waar je dan eigenlijk de pakken melk en vla verwacht, staan zes kakelverse lijken. Hompen vlees die niet meegeven. De eerste keer dat ik mee "mocht" helpen was ik huiverig om dat koude lijf vast te pakken, maar als je dan twee frêle dames ziet sjouwen kan ik, als beer van 100+, dat niet aanzien en plots had ik het vast... m'n eerste lijk, een dierbare echtgenote, moeder, schoonmoeder, tante en nicht van iemand die ik niet ken.
Da's niet helemaal waar, het was de vrouw van een man bij wie ik eerder die morgen aan tafel had gezeten om de uitvaart te regelen, wat 13 maanden ziekbed met een lijf kan doen. Op de pasfoto die we meekregen voor op het bidprentje leek ze nog op mijn eigen moeder, nu zo koud in mijn handen
helemaal niet meer. Een levenloze huls, ooit een mens.
Nadat we haar hadden aangekleed en wat trucs, waarvan ik je de details wil besparen, hadden toegepast om mevrouw wat minder lijkerig te laten uitzien, begon het zowaar ergens op te lijken. Het lijk werd weer mens, haar gezicht keek streng, dat wilde ik niet en duwde het in een vredige glimlach.
De familie zei later:"ze ligt er mooi bij, zo rustig en vredig, je ziet dat het lijden van haar af is gevallen." Zij een illusie rijker en ik armer, bijna niemand sterft mooi, de handen van de verzorger maken er iets moois van.
Van de week naar de eerste zelfdoding, samen met een collega die me opleidt. Met lood in de schoenen. Wat kom je tegen? Een tafel vol krijsende familieleden, dof en terneergeslagen? Het viel allemaal mee; ze waren opgelucht, bijna vrolijk. Niet vanwege het verlies, maar vanwege het wegvallen van de onzekerheid: "Dat ie het ging doen was duidelijk, het was alleen de vraag wanneer en hoe..." Het was dus vier dagen geleden en van de brug af, net ietsjes naast het pad, waardoor een hond met hoge nood hem vond en z'n baasje waarschijnlijk de schrik van z'n leven kreeg. Hij schrok zich blijkbaar niet dood want we hadden die ochtend maar één melding. Vier dagen heeft 'ie daar gelegen, toen ik hem na het regelingsgesprek in het mortuarium zag liggen -met z'n kop kapot en blauw aangelopen- hoop je maar dat ie de klap niet heeft gevoeld en dat z'n nek het meteen begaf.
Niet echt fris, maar beter dan het lichaam dat gisteren binnenkwam. Meneer had zich van het leven beroofd vlak voor de kerstdagen en was eergisteren pas gevonden. Toen kwam ik erachter dat er nóg een bewaarfaciliteit was. Namelijk een verbeterde koelinstallatie. Enfin, meneer ging op z'n laatste wintersport. Eigenlijk wilde ik ook dat lichaam wel zien. Niet voor het genot, maar puur om te weten hoe zoiets eruit ziet na bijna vier weken buitenlucht. Mijn collega's raden het af. Dat zouden mijn prille en tere uitvaartverzorgeroogjes niet prettig hebben gevonden...
Laat ook maar.

Het werk bevalt, de sfeer is goed, één ding leer je: relativeren! Heb het leven lief. Uitvaartverzorgers zijn een apart slag, ze functioneren ergens tussen zakelijkheid en empathie, compassie en afgrijzen en het is nooit saai...

Wat mij betreft begint Patrick vandaag nog zijn eigen weblog (zonder foto's). Zijn belevenissen wil ik graag volgen. Hij schrijft meeslepend en de business waar hij in duikt is fascinerend. Als hij niet van webloggen houdt, dan mag hij mij zo vaak mailen als hij wil… Tot de dood ons scheidt.