een evolutietheorie

Leiden. Nog zeven nachtjes slapen en dan viert Darwin zijn 200e verjaardag. Niet de stad in Australië, maar de natuuronderzoeker. Zelfs de SBS6 kijkers onder ons hoef ik toch niet uit te leggen wie Charles Robert Darwin (12 februari 1809) is. En dat hij vooral bekend is van zijn theorie: ‘De evolutie van soorten wordt gedreven door natuurlijke selectie.’
Om een filmpje te maken over de evolutietheorie ben ik in Naturalis. Hier was ik niet eerder en daar schaam ik me een beetje voor. Een man van de wereld hoort dit museum te kennen en het is stom toevallig dat ik hier nog nooit een klus heb gedraaid. Volgens mij zijn alle andere cameramannen van Nederland er wel eens geweest.
Ik kijk mijn ogen uit. Zeker in de hoge collectietoren waar meer dan 10 miljoen dode beesten en beestjes worden bewaard in veertig magazijnen. Hier worden licht, luchtvochtigheid en de temperatuur nauwkeurig gecontroleerd. Ergens op de vijfde verdieping liggen vijf opgezette vinkjes die ooit van Darwin waren. Hij verzamelde ze op de Galapagoseilanden. Later bleek dat deze vogeltjes zijn beroemde theorie konden onderbouwen. Hoe, dat is een lang verhaal. Daarvoor moet je binnenkort maar naar Vroege Vogels kijken.
Ook tussen de opnamen door gaan onze gesprekken over natuurlijke selectie. En over het feit dat de natuur zich in de loop van generaties aanpast aan de omstandigheden. Bij ons is een deskundige die hierover veel weet te vertellen. Zo schijnt de mens ooit kieuwen te hebben gehad en misschien wel een klein staartje. Er zijn in donkere zeeën vissen die niets kunnen zien en dat ook niet hoeven om te overleven, maar die toch nog een soort vergroeide ogen hebben. Hij heeft het ook over een diersoort die niets ziet, maar die wel nog steeltjes heeft waarop ooit de ogen zaten.
We staan te wachten op een lift. Ik begrijp de boodschap. Alle diersoorten en dus ook de mens veranderen langzaam. Dat is evolutie. De sterkste overleven en passen zich aan aan de omstandigheden van hun leefgebied.
En dan moet ik lachen. Ik heb mijn eigen aanvulling op evolutietheorie ontdekt. Een klein eureka-moment. Alleen moet ik leren dit soort ingevingen voor mezelf te houden. In het vervolg kan ik het beter niet meer bespreken met mijn collega’s. Nadat zij me uitgelachen hebben is de wet van Rein een stuk minder briljant:
“If you don’t use it, lose it!”
Kortom: Kale mannetjes zijn verder geëvolueerd dan soortgenoten mét haar...