uurtarief of dagprijs?

Omroepen en producenten kijken kritisch naar de kosten van alle makers die ze inhuren. Het produceren van televisieprogramma’s is immers behoorlijk arbeidsintensief en personeelskosten drukken flink op de begroting. Vandaar dat inkopers het liefst per gewerkt kwartier afrekenen. Sommige facilitaire bedrijven vinden dat ze daar in mee moeten gaan, met als gevolg dat freelancers onder druk staan om hun dagprijzen in te ruilen voor uurtarieven. Het is een neerwaartse spiraal waar we op de lange duur allemaal slechter van worden.

Van beroep ben ik freelance cameraman. Mijn gezin heeft begrip voor alle onregelmatigheid, het feit dat ik veel weekenden op pad ben en vaak ’s avonds pas thuis kom als de kinderen al lang op bed liggen, maar zij willen wel graag hagelslag op hun brood en in de zomer een paar weken op vakantie. Ook de hypotheek moet worden betaald. Daarom ben ik genoodzaakt om geld te vragen voor mijn diensten. Ik hoef er niet rijk van te worden, maar de kachel moet branden.

Praten over geld is niet bepaald mijn favoriete bezigheid. Liever ben ik op bevlogen wijze bezig met het uitoefenen van mijn vak, maar ik ben zelfstandig ondernemer en dat brengt met zich mee dat ik zakelijk moet zijn. Als ZZP’er moet ik immers mijn eigen belastingen afdragen en zelf een pensioen bij elkaar sparen. Mijn arbeidsongeschiktheidsverzekering valt in de duurste categorie, omdat het risico op bedrijfsongevallen of lichamelijk ongemak voor cameramensen kennelijk net zo groot is als bij bouwvakkers. Op dagen waarop ik niet werk verdien ik ook niks. Je zou dus kunnen zeggen dat ik als inhuurkracht in de rustige perioden het risico voor een deel uit handen van mijn opdrachtgevers neem.

Net als de meeste freelance cameramensen werk ik op basis van een dagprijs. Die is gebaseerd op 10 uur uit en thuis. Als een opdracht korter duurt dan 6 uur berekenen wij 75% van de dagprijs. Na 10 uur zijn we genoodzaakt een overurentarief te hanteren van 150%, zodat draaidagen niet oneindig lang duren. Dit is al jarenlang een geaccepteerde standaard in de omroepwereld.

Freelance cameramensen kunnen niet werken op basis van uurtje-factuurtje, omdat zij geen zeggenschap hebben over de indeling van hun werkdagen, zoals schilders of loodgieters. Die vullen hun dagen lekker op met verschillende klussen, maar bij ons sluiten projecten bijna nooit op elkaar aan en meestal hoor je pas op het allerlaatste moment wat de begin- en eindtijden zijn. Dus kan een cameraman zichzelf slechts één keer per dag verhuren.

Er zijn grote partijen die freelancers nu onder druk zetten om toch per uur te factureren en liefst tegen tarieven die onder de prijzen van stukadoors, klusjesmannen of wasmachinereparateurs liggen. Ook ik ben gevraagd om dat te doen. Als ik hier niet mee werk is de kans groot dat ze mij minder zullen inhuren. Dat vind ik jammer, maar dit is een principezaak. Ik kan geen korting geven aan het ene bedrijf en bij de andere firma het volle pond berekenen. Dan werk ik onherroepelijk mee aan een oneerlijke concurrentiestrijd. Als freelancers zich massaal laten overhalen zal het niet bij een paar bedrijven of omroepen blijven. Uiteindelijk moet dan iedereen mee en krijg je een prijzenoorlog over onze rug. Het gevolg zal zijn dat we allemaal zeven dagen in de week moeten werken en nog niet genoeg verdienen om een arbeidsongeschiktheidsverzekering te kunnen betalen. Dat komt de markt, die zo gebaat is bij de flexibiliteit van inhuurkrachten, zeker niet ten goede. Daarom zijn ZZP’ers die hun winkeltje serieus nemen genoodzaakt om te strijden voor dagprijzen, ook al maken we ons veel liever druk over mooi camerawerk.

Deze column schreef ik voor BM (voorheen Broadcast Magazine), hét mediavakblad van Nederland. Elke maand mag ik een stuk schrijven voor dit prachtige tijdschrift in de reeks ‘Point of view’. Dit betoog staat in BM 373, de uitgave van maart 2018. Een abonnement op BM kan ik iedereen uiteraard van harte aanbevelen.