helikopter

 

Een verhaal uit de oude doos. Ik neem jullie mee terug naar woensdag 14 november 2001. We waren in de omgeving van het plaatsje Moûtiers in de Franse Alpen, waar het bouwbedrijf Ei Montagne druk in de weer was met een zogenaamde ‘bergwandrenovatie’. Loshangende rotsblokken werden verwijderd en netten van staal over de bergwand gespannen, zodat er geen grote stenen meer op de weg zouden kunnen vallen. Daarover maakten wij een item voor het populairwetenschappelijk VARA-programma Jules Unlimited. 

Presentator Menno Bentveld zou meehelpen, want de presentatoren van Jules Unlimited hadden altijd een actieve rol. Dat was een belangrijk onderdeel van het format. In een klimtuig aan de bergwand moest Menno enorme pinnen in het steen boren, waaraan ze de zware netten konden bevestigen. Die werden op een rol aangevoerd door een helikopter. Het zag er allemaal behoorlijk spectaculair uit.

De meeste werknemers van Ei Montagne waren stoere, stoffige Algerijnen die handig klommen met drilboren en dikke staalkabels. Zij deden precies wat voorman Phillippe ze opdroeg. Dat was daar de enige vriendelijke Fransman en ook nog eentje die Engels sprak. Hij gaf Menno en mij nog ‘even’ klim- en abseilinstructie voor we konden beginnen aan deze draaidag. De voorman wilde immers zeker weten dat wij ons veilig konden verplaatsen langs de rotswanden. Ik vond het wel prettig om mijn klimtechniek even op te frissen, maar toen we langer dan een uur bezig waren werd het zonde van alle tijd en mijn energie. We moesten helemaal naar de top en terug. 

In de ochtend draaiden we geen enkel shot en waren mijn armen en benen al behoorlijk verzuurd. Daarna liepen we met onze zware filmapparatuur langs de minst steile kant van de helling naar boven. Mijn uithoudingsvermogen werd opnieuw op de proef gesteld. Totaal buitenadem kwam ik op het plateau. Mijn hart bonkte in mijn keel, maar tijd om even uit te blazen hadden we niet. Ze stonden op ons te wachten. We moesten gelijk beginnen met de opnamen. De scène ging over een grote boor die met kabels en touwen aan de steile wand hing. Menno daalde abseilend af naar het apparaat en met de camera op mijn schouder deed ik hetzelfde. Ik probeerde zo dicht mogelijk bij Menno in de buurt te blijven om de actie zo close mogelijk in beeld te krijgen. Het abseilen was voor mij geen probleem, maar het werd behoorlijk pittig toen ik weer terug naar boven moest klauteren. Dat koste veel kracht, omdat ik niet de handigheid had van een ervaren klimmer.

Producer Julia had geregeld dat we voor het donker een paar essentiële shots vanuit de helikopter mochten maken. Die had even daarvoor nog een groot net opgepikt, naar boven gebracht en voorzichtig laten afrollen. Menno, die aan de wand hing was het net met een paar Algerijnen aan het bevestigen. Deze actie zou ik ook vanuit de lucht kunnen vastleggen. Zo’n overzichtsshot zou het hele beeldverhaal duidelijker maken en het item een stuk spannender. Het was immers lang voor de introductie van kleine drones in de televisie-industrie.

We moesten hollen. Julia ging met me mee. De vriendelijke piloot had de zijdeur al uit de helikopter gehaald, zodat ik door een grote opening kon filmen. De rotoren draaien al. Eerst klom Julia op de achterbank en daarna ik met mijn camera. Snel zette ik de headset op waarmee ik in principe met de piloot zou kunnen communiceren. Als hij beter Engels sprak of ik beter Frans, dan had dat zeker tot de mogelijkheden behoort. Nu wees ik een beetje met mijn handen en riep ik ‘left’, ‘right’, ‘higher’ en vooral ‘lower’.

Vliegen kon de piloot wel. We draaiden rondjes rond de bergwand en ik kreeg optimaal de gelegenheid om te filmen wat Menno aan het doen was. Een been bungelde uit het gat van de deur. Zo zat ik een beetje gedraaid, om optimaal gebruik te kunnen maken van de ruimte die ik had. Als we voorbij de plek waar het allemaal gebeurde waren, dan draaide de piloot een krap rondje, waardoor de heli kantelde en ik me even goed moest vasthouden. Voor mensen met hoogtevrees zou deze positie absoluut een ‘no-go’ zijn, maar ik voelde geen seconde angst. Sterker nog, ik vond het wel stoer. De manoeuvres konden wat mij betreft niet spectaculair genoeg zijn. Het werkte heel goed om laag en super dicht bij de bergwand te hangen en dan opeens snel weg te vliegen, zodat het beeld van redelijk close naar heel ruim ging, zonder dat ik daar als cameraman veel aan hoefde te doen. 

Na een minuut of twintig hadden we het wel. De helikopter landde bovenop het plateau waar we ook waren ingestapt. Als wij snel konden uitstappen, dan kon hij nog één net verplaatsen voor het te donker zou zijn. En wij moesten met onze equipment nog lopend terug naar het dal. Dus spong ik als een jonge hinde uit de heli. Zo ontdekte ik pas dat ik al de hele vlucht geen riem om had. Ik had los op de achterbank gezeten… in een open gat, zonder deur. Kennelijk was ik in de haast en misschien door vermoeidheid, totaal vergeten om me te zekeren.