Ook zonder professionele camera op zijn schouder is de jongeman die voor mij staat ubercool. Hij is groot, sterk en heeft een zelfverzekerde uitstraling. Ik schat hem ergens tussen de 18 en 23 jaar. Deze gast is goed gesoigneerd en heeft bovendien een jaloersmakende bos haar. Het lijkt mij iemand die goed ligt bij de meisjes. Zijn lach werkt aanstekelijk. Vandaag mag hij ook nog eens de handheldcamera voor zijn rekening nemen. Die stoere taak neemt hij serieus. Zweetdruppels parelen op zijn voorhoofd.
We zijn in een geïmproviseerde studio, waar een groep tweedejaars studenten van een mediaopleiding drie dagen lang ervaart hoe het is om televisieprogramma’s te maken. Ze hebben de opdracht om elke dag een nieuwe talkshow te produceren. Zelfstandig moeten ze de onderwerpen bedenken, een decor bouwen, het programma presenteren en ook de techniek verzorgen. Iedere ochtend wordt er druk gerepeteerd en ’s middags streamen ze de uitzending live op YouTube, zodat andere leerlingen van de school het eindresultaat kunnen bewonderen. Alle taken van productie en regie tot kabelassistent zijn verdeeld.
Aan mij is gevraagd om de leerlingen te begeleiden die de camera’s bedienen. In de ochtend heb ik vier nieuwe ‘cameramensen’ geïnstrueerd. Het waren slechts de grondbeginselen van het vak. We hebben de belangrijkste functies doorgenomen en de werking van een Osprey Dolly. Nu kijk ik al een poosje naar de man van Camera 4. Op de monitor voor mijn neus kan ik zien wat hij filmt. Het is duidelijk dat hij voor het eerst met zo’n zware televisiecamera op zijn nek loopt. Onwennig is het juiste woord. Heel stabiel zijn de beelden nog niet, over de compositie moeten we het nog even hebben en ook het idee dat hij juist vanaf de schouder alle close shots in zijn eentje wil maken is niet geheel voor de hand liggend. Als ik langs het scherm naar de persoon in kwestie kijk zie ik de worsteling van iemand die graag zijn status in de groep wil behouden en tegelijkertijd onzeker is over de taak die hij hier moet uitvoeren. Het is tijd om hem een handje te helpen.
Ik zou die camera het liefst uit zijn handen willen trekken en het even overnemen. Mijn handen jeuken altijd als ik een camera zie en helemaal als iemand ermee staat te hannesen. Toch begin ik met een paar praktische tips. Ik leg onder andere uit dat er nog drie camera’s in de ruimte staan en dat die vanaf hun dolly betere close shots kunnen maken. Mijn advies is om voorlopig het overzicht te houden en daarin te variëren. Lage standpunten, hoge standpunten. Links en rechts van camera 2. Het liefst met iets op de voorgrond. Basisboek Televisiemaken, bladzijde 1.
De rol van docent is niet helemaal nieuw voor mij, maar toch vind ik het telkens weer lastig. Wat geef je mee als je gezien de tijd beperkt bent tot de basisprincipes? In hoeverre laat je ze vervolgens zelf dingen ontdekken en wat kauw je voor?
De jongeman luistert aandachtig, knikt en zegt het allemaal te begrijpen. Aan zijn inzet en gedrevenheid ligt het niet. Hij is buitengewoon gretig en grijpt deze kans met beide handen aan. Toch zie ik hem een paar minuten later, met al zijn goede bedoelingen, weer in dezelfde valkuil trappen. Ik neem de camera toch een paar minuten van hem over en laat zien wat ik bedoel. Hij komt achter de monitor vandaan met een grote glimlach. Het kwartje is gevallen. Meneer zal me even een poepie laten ruiken. Vol overtuiging gaat hij aan de slag en ik zie gelijk dat hij iets heeft opgepikt. Dat maakt me vrolijk. Zo staat ook achter camera 2 iemand fanatiek te oefenen. Deze jongen heeft wellicht nog meer talent. Wat hij doet begint er echt een beetje op te lijken. Je ziet dat allebei de studenten er lol in krijgen. Dat is mooi. Achter camera 1 en 3 staan vandaag jammer genoeg minder gedreven studenten. Eentje kijkt meer op het display van de telefoon dan in de zoeker van de camera. Wat de vierde cameraman aan het doen is blijft voor mij een raadsel. Telkens als ik probeer om contact te maken straalt die persoon uit dat alle hulp overbodig is. Vragen stellen doet hij niet. Ze zijn sowieso alle vier niet geïnteresseerd in de stoere verhalen over het vak die ik ze kan vertellen. Het is wellicht een nieuwe confrontatie met de generatiekloof. Jongens en meisjes van deze leeftijd zijn vooral druk met zichzelf en met elkaar. Ze vinden misschien liever zelf het wiel uit. Ook na afloop komt er niemand spontaan vragen om feedback. Ik vind dat gek, maar accepteer hoe het is.
Een dag als vandaag vergroot alleen maar het respect dat ik heb voor alle mensen die in het onderwijs werken. Dat is een bijzondere roeping. Ik vind het interessant om daar een paar dagen per jaar aan te snuffelen en het is super leuk als je mensen kan inspireren, maar ik kan er slecht tegen dat in elke klas of groep ook mensen zitten die niet vooruit te branden zijn. In dat opzicht is het totaal niet te vergelijken met hoe ik normaal gesproken werk. Wie in de televisiewereld niet zijn best doet, die is snel weer verdwenen. Wat dat betreft heb ik ook veel geleerd in deze drie dagen. Zelfs de simpelste dingen die bij mij of mijn collega’s op de automatische piloot gaan zijn voor deze studenten hogere wiskunde. Helemaal niets van wat een cameraman dagelijks doet blijkt vanzelfsprekend te zijn. En dat terwijl je zou denken dat tegenwoordig iedereen kan filmen. Toch wil dit gelukkig nog niet zeggen dat je dan ook automatisch cameraman (of vrouw) bent. Het is en blijft een vak apart.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Ik wil reacties altijd eerst even lezen, voor ze op dit weblog worden geplaatst. Daarom kan het even duren voor een reactie wordt gepubliceerd. Ik plaats niet zomaar elke reactie. Het is mijn weblog, dus ik bepaal wat ik een goede reactie vind en wat niet. Als je het er niet mee eens bent, dan moet je lekker zelf een weblog beginnen.
Anonieme reacties zal ik extra kritisch bekijken.